Kitabın Adı          : Kutadgu Bilig Den Seçmeler Kitabın Yazarı       : Yusuf Has Hacip Kitabın Yayınevi     : ? Kitabın Basım Yılı   : ? Sayfa Sayısı         : ? Yusuf Has Hacib Kimdir: Eski zamanlarda yaşamış olduğu için yaşamı hakkında kesin bilgiler bulunmamaktadır. 1017 yılında; Doğu Türkistan'daki Balasagun şehrinde doğduğu tahmin edilmektedir. Karahanlı edip, şâir ve devlet adamı olan Hacip'in, Müslüman bir ailenin çocuğu olduğu varsayılmaktadır. Eğitimini; Balasagun'da tamamladıktan sonra, Karahanlı hizmetine girdi. Balasagun'lu Yusuf, olarak tanınan yazar, kendini çok iyi yetiştirdi. Tahmini olarak elli yaşlarındayken ''Kutadgu Bilig'' adlı meşhur eserini yazdı. Bu kitap; Karahanlı Sarayında Ulu Kara Buğra Han tarafından çok beğenilerek Hacip'e 'Uluğ Has Hâcib' unvanı verildi. Başvezir yardımcılığına getirildi. Bu görev; Karahanlı devlet memuriyetlerinden en yüksek payelerinden biriydi. Hâcib; İslâmî Türk edebiyatının, bilgin bir yazarı ve düşünürüdür. 1077 yılında, Kaşgarda öldüğü varsayılmaktadır. Kitap Özeti: Kutadgu Bilig 6645 beyitlik bir eserdir. Allah'a hamd, Peygamber'e ve Dört Halifeye teşekkürle başlar. Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartışır. Ona göre, alimlerin ilmi, halkın yolunu aydınlatır; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir. Bu nedenle alimlere hürmet göstermek ve ilimlerinden yararlanmaya çalışmak gerekir. Eğer dikkat edilirse, bir alimin ilminin diğerinin ilminden farklı olduğu görülür. Mesela hekimler hastaları tedavi ederler; astronomlar ise yılların, ayların ve günlerin hesabını tutarlar. Bu ilimlerin hepsi de halk için faydalıdır. Alimler, koyun sürüsünün önündeki koç gibidirler; başa geçip sürüyü doğru yola sürerler. Türk-islam fikir ve sanat hayatının en eski örneklerinden biri olan Kutadgu Bilig Türk dili ve edebiyatının olduğu kadar Türk kültür tarihinin de XI. yüzyıldan bugüne kadar etkisini sürdürmüş en muazzam eserlerinden biridir. Bu eser Türklerin özellikle bugün üyesi oldukları kültür çevresine giriş devrini içeren bir zaman diliminde yazıldığı için dünya görüşlerini, değer yargılarını ve karşılaştıkları sorunlarla nasıl mücadele ettiklerini ortaya koymak konusunda faydalı olabileceği gibi, temasta bulundukları kavimler hakkında da bilgiler sunar. Okurlar Yusuf Has Hacib'in bu eseriyle Türk dil ve edebiyatının dışında, Türk toplumbilimi, tarihi ve kültürüyle de ilgili pek çok bilgiye ulaşacaktır. Mutlu Olma Bilgisi anlamına gelen Kutadgu Bilig, insana her iki dünyada da tam manasıyla kutlu olmak için gereken yolu göstermek amacıyla kaleme alınmıştır. Birbirleriyle çok sıkı bağlı olan birey, toplum ve devlet hayatının ideal bir şekilde düzenlenmesi için gereken anlayış, bilgi ve erdemlerin ne olduğu; bunların ne şekilde elde edileceği ve nasıl kullanılacağı üzerinde duran şair-düşünür, bununla kendi devrinde gündelik hayatın üstüne yükselenlerin düşüncelerine tercüman olmuştur. Ama o, iyi olmaları için mevki sahiplerine tatsız mecazlarla ahlak dersi veren kuru bir öğütçü değildir. Yusuf Has Hacib, bu eseriyle insan hayatının anlamını çözümleyen ve kişiye, toplumun, dolayısıyla da devletin içindeki görevini saptayan bir felsefe, bir hayat felsefesi sistemi kurmuştur. Kitaptan bazı cümleleri ise şöyledir:(günümüz türkçesine sadeleştirilmiş şekilde) Akıl senin için iyi ve yeminli bir dosttur. Bilgi senin için çok merhametli bir kardeştir. Allâh’a sığın, onun emrine itaatsizlik etme! Akıl süsü dil, dil süsü sözdür. İnsanın süsü yüz, yüzün süsü gözdür. İnsan sözünü dil dili ile söyler; sözü iyi olursa, yüzü parlar. Allah’tan ne gelirse ona râzı ol! Anlayış ve bilgi çok iyi şeydir; eğer bulursan, onları kullan ve uçup göğe çık. Bir insan bütün dünyaya tamamen sahip olsa bile, sonunda dünya kalır; onun kısmetine ancak iki top bez düşer. Bu dünya renkli bir gölge gibidir, onun peşine düşersen kaçar; sen kaçarsan o seni kovalar.. Bu dünyanın kusuru bin, meziyeti ise birdir. İnsan bunu nasıl geçirirse, o öyle geçer. Bütün halka içten gelen merhamet göster. Bütün iyilikler bilginin faydasıdır. Bilgi ile göğe dahi yol bulunur. Büyüklük taslayan, kibirli ve küstah adam, tatsız ve sevimsiz olur; kibirli insanın itibari günden güne azalır. Dâima iyilik yap ki, kendin de iyilik bul. Doğan ölür, ondan eser olarak söz kalır. Sözünü iyi söyle, ölümsüz olursun. Dünya ve âhireti her ikisini birden elde etmek istersen, şu birkaç işi bırakma; muktedirsen bunları mutlaka yerine getir! Eğer kendine candan bağlı birisini arıyorsan, sözün kısası, kendinden daha candan birini bulamazsın. Elini uzatarak gökteki yıldızları tutsan ve başın göğe değse bile, sonunda sen yine yerdesin. Ey asil insan! insanlığı elinden bırakma; insanlığa karşı daima insanlıkla muamele et. İşi adaletle yap, buna gayret et; hiç bir zaman zulüm etme; Allah’a kulluk et ve O’nun kapısına yüz sür. Hangi iş olursa olsun, sen onu tatlı dille karşıla; her işte tatlı dil kullanırsan saadet sana bağlanır. Hiç bir işte acele etme, sabırlı ol, kendini tut; sabırlı insanlar arzularına erişirler. Diline ve gözüne sahip ol, boğazına dikkat et; az ye, fakat helal ye. Hangi işe girersen, önce sonunu düşün; sonu düşünülmeyen işler, insana zarar getirir. Başkasının zararını isteme, kendin de zarar verme; hep iyilik yap, kendi heva ve heveslerine hakim ol. Bak, doğan ölür; ondan, eser olarak, söz kalır; sözünü iyi söyle! ölümsüz olursun. İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir; mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebali altında kalır. Ey nimet sahibi olan kimse, şükret. Şükredene Tanrı nimetini artırır. İnsan nadir değil, insanlık nadirdir. İnsan az değil, doğruluk azdır. İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir. Mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebalı altında kalır. Çok mal aç gözlüyü doyurmaz. Ecel gelince pişman olur, fakat artık işini yoluna koyamaz. Akıl bir meşaledir. Kör için göz, ölü vücut için can, dilsiz için sözdür. Kötülük edersen, kötülüğün karşılığı pişmanlıktır. Elinden gelirse, kötülüğün inadına iyilik yap. Çok dinle fakat az konuş. Sözü akıl ile söyle ve bilgi ile süsle. Fenalık cahillikten doğar, hastalıklar kötülükler hep aynı noksanlıktan ileri gelir. Fakat tedavi ile hastalara şifa verilebilir; terbiye ile kötüler iyi edilebilir; okumak yoluyla da bilgisizlere bilgi verilmiş olur. Gönlünü ve dilini doğru tut! Gurur faydasızdır, o insanları kendinden soğutur. Alçak gönüllülük ise insanı yükseltir. Halka faydalı ol, onlara zarar verme! Her mahlûk kendi nasibini alır. Yürüyenler yiyeceklerini ve uçanlar da yemlerini bulurlar. Her sözü söz diye ağzından çıkarma. Lüzumlu olan sözü düşünerek ve ihtiyatla söyle. Her bakımdan tam zengin olmak istersen, kanaatkâr ol. Böylece kendi nasibini elde etmiş olursun. Huzur istersen zahmet ile birlikte gelir. Sevinç istersen kaygı ile birlikte bulunur. İşe acele ile girme, sabır ve teenni ile hareket et. Acele yapılmış olan işler yarın pişmanlık getirir. İnen yükselir, yükselen iner, parlayan söner ve yükselen durur. İnsan süsü, yüz; yüzün süsü, göz; aklın süsü, dil; dilin süsü, sözdür. İnsan, binlerce yaşasa, arzu ettiği şeylere kavuşsa bile, yine dileği bitmez. İnsana insanlığı nisbetinde mukabelede bulun. Böyle mukabelede bulunduğu için, insana insan adı verilmiştir. İnsanı dil kıymetlendirir ve insan onunla saadet bulur. İnsanı dil kıymetten düşürür ve insanın dili yüzünden başı gider. İnsanların seçkini insanlığa faydalı olan insandır. Halk nazarında muteber kimse, merhametli olan insandır. İyi hareket et, kötülerin zararlarını ortadan kaldır!” Kara toprak altındaki altın, taştan farksızdır. Oradan çıkınca, beylerin başında tuğ tokası olur. Kimin sana biraz emeği geçerse, sen ona karşılık daha fazlasını yapmalısın. Kötülük değersiz bir şey olduğu için, onu yapan da değersizdir. Menfaat sandalyeye benzer; başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan seni yükseltir. Öfke ve gazapla işe yaklaşma; eğer yaklaşırsan, ömrü heder edersin. Söz ağızda iken sahibinin esiridir, ağızdan çıktıktan sonra sahibi onun esirdir.