Maddenin Halleri
Erime Sıcaklığı

Sabit atmosfer basıncı altında bütün katı maddelerin katı halden sıvı hale geçtiği sabit bir sıcaklık değeri vardır. Bu sıcaklık değerine erime sıcaklığı ya da erime sıcaklık noktası denir.

Sabit atmosfer basındı altında her maddenin erime sıcaklığı farklı olduğu için maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Örneğin deniz düzeyinde buzun erime sıcaklığı 0 C dir.

Erime Isısı erime sıcaklığındaki bir katının 1 gramının yine aynı sıcaklıkta sıvı hale gelmesi için verilmesi gereken ısıya erime ısısı denir. Erime ısısı da ayırt edici bir özeliktir. Kütlesi m olan erime ısısındaki bir katıyı eritmesi için verilmesi gereken sıcaklık miktarı,

Q= m . Le bağlantısı ile bulunur.

Örneğin, buzun erime ısısı Le = 80 cal/g dır.

Sıvı bir maddenin ısı verilerek katı bir hale geçmesine donma denir. Sabit atmosfer basıncı altında bütün sıvı maddelerin katı hale geçtiği sabit bir sıcaklık değeri vardır. Bu değere donma sıcaklığı yada donma sıcaklık noktası denir.

Erime ile donma bir birinin tersidir. Bundan dolayı bir maddenin erime sıcaklığı, donma sıcaklığına eşittir. Erime ısısı da donma ısısına eşittir.

Örneğin deniz yüzeyinde 0 C taki su donarken dışarıda 80 cal/g lık ısı verir. Erirkende 80 cal/g lık ısı alır.


-Madde hal değiştirirken sıcaklığı değişmez.
-Bir maddenin erime sıcaklığı ile donma sıcaklığı eşittir.
-Bir maddenin erime ısısı ile donma ısısı eşittir.
-Erime sıcaklığı ve erime ısısı, maddenin ayırt edici özelliklerindendir.

BUHARLAŞMA

Sıvı bir maddenin ısı alarak gaz haline geçmesi olayına büharlaşma denir.

Buharlaşma sıvı yüzeyinde olur. Yerlere dökülen suların kaybolması, ağzı açık kaptaki suyun azalması buharlaşma sonucu olur.

Buharlaşma olabilmesi için sıvı moleküllerin ısı alması gerekir. Bu ısı, çevrelerinden alındığı için buharlaşmanın olduğu yerde serinleme olur. Elimize döktüğümüz kolonya ve eter buharlaşırken elimizden ısı alır ve serinlik hissederiz. Terlerimiz buharlaşırken vücudumuz ısı kaybeder ve üşüme hissederiz.

Buharlaşmaya basınç ve diğer fiziksel şartların etkileri çoktur.

-Buharlaşma her sıcaklıkta olabilir.

-Maddeler dışarıdan ısı alarak buharlaşırlar. Dolayısı ile buharlaşmanın olduğu yerde serinleme ve soğuma olur.

-Sıcaklığın artması buharlaşmayı hızlandırır.

-Açık hava basıncının azalması buharlaşmayı arttırır.

-Sıvının açık yüzey alanı arttıkça buharlaşma daha fazla olur.

-Rüzgarlı havada buharlaşma fazla olduğundan ıslak çamaşırlar daha çabuk kurur.

KAYNAMA

Bir kapta bulunan sıvı ısıtılırsa sıcaklığı yükselir ve buharlaşma artar. Sıvının sıcaklığının yükselmesiyle meydana gelen buhar basıncı, sıvının yüzeyine etki eden basınca eşit olduğu an, sıvı kaynamaya başlar.

Kaynama sırasında sıvının sıcaklığı değişmez.

Kaynama Sıcaklığı

Sabit atmosfer basıncı altında bütün sıvı maddelerin, sıvı halden gaz hale geçtiği sabit bir sıcaklık değeri vardır. Bu sıcaklık değerine kaynama noktası denir. Kaynama noktası maddeler için ayırt edici bir özelliktir.

Buharlaşma Isısı

Kaynama noktasına gelmiş 1 gram sıvı maddenin tamamının aynı sıocaklıkta gaz haline gelmesi için verilmesi gereken ısıya buharlaşma ısısı denir. Buharlaşma ısısı Lb ile gösterilir. Kaynama sıcaklığındaki m gramlık maddeyi gaz haline getirmek için verilmesi gereken ısı miktarı,

Q=m.Lb bağlantısı ile bulunur.

Suyun buharlaşma ısısı Lb = 540 cal/g dır. Buharlaşma ısısı maddeler için ayırt edici bir özelliktir.

Gaz halindeki bir maddenin ısı verilerek sıvı hale geçmesine yoğunlaşma denir. Erime ve donmada olduğu gibi, yoğunlaşmada, kaynamanın tersidir. Dolayısıyla bir maddenin kaynama sıcaklığı ile yoğunlaşma sıcaklığı eşittir. Buharlaşma ısısı ile yoğunlaşma ısısı da eşittir.


SÜBLİMLEŞME

Bazı katı maddeler ısı enerjisi alarak sıvı hale geçmeden doğrudan gaz hale geçerler. Bu olaya süblimleşme denir. Naftalin, ernet ve bazı koku yayan maddelerin zamanla azaldığı görülür. Fakat sıvılaştığı görülmez.

Kaynama ve Yoğunlaşmaya Etki Eden Faktörler

Yine erime ve donmada olduğu gibi, kaynama ve yoğunlaşmaya etki eden faktörler vardır. Basınç ve maddenin saflığının değiştirilmesi, kaynama sıcaklığını etkiler.

Kaynama olayının gerçekleşmesi için, buhar basıncının atmosfer basıncına eşit olması gerekir.atmosfer basıncı artarsa, ağzı açık kaptaki sıvının kaynaması zorlaşır. Dolayısıyla sıvı daha düşük bir sıcaklıkta kaynar. Deniz yüzeyinde 100 C de kaynayan arı su Ankara da 96 C, Erzurum da 94C, Everest in tepesinde 75 C de kaynar.

Saf sıvı içinde karıştırılan farklı maddeler sıvının saflığını bozar. Saflığı bozulan sıvının kaynama noktası değişir. Örneğin suyun içine tuz karıştırılırsa, kaynama noktası yükselir.

Facebook beğen
 
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol